Terug

Recensies

Droomgezichten, fantasieën en angsten

Als de Vlaamse auteur Herman Clerinx in zijn nieuwe boek Het oudste geheugen op aarde. Verhalen uit de Keltische wereld de La Tène-cultuur moet typeren, dus de tweede grote fase van de Keltische beschaving, schrijft hij:

'[…] deze kunstenaars leefden gelijktijdig met de meesters van de klassieke …

Oorlog in Gallië: een nieuwe vertaling

Er zijn weinig antieke auteurs die je zó kunt lezen, als het ware voor de vuist weg. De Romeinse biograaf Suetonius is er een, de Griekse onderzoeker Herodotos is een andere. Caesars Oorlog in Gallië is ook zo’n tekst. De beschrijving van de campagnes waarmee de Romeinse generaal het gebied benoorde…

Een prachtboek over de rijkere Oudheid van de Renaissance

Oudheid als ambitie is zo’n boek waarvan je al jaren hoopt dat iemand het schrijft: een overzicht van de door de eeuwen veranderende omgang met de oude wereld. Idealiter is dat een trilogie, met een eerste deel over de continuïteit van de laatantieke cultuur in de Middeleeuwen, daarna een deel over …

De dubbelzinnigheid van Snouck Hurgronje

Wie in Leiden over het Rapenburg naar het Academiegebouw wandelt, passeert op nummer 61 het huis waar Christiaan Snouck Hurgronje heeft gewoond. Afgezien van de in steen gebeitelde naam herinnert er weinig aan de geleerde, die leefde van 1857 tot 1936 en tot op de dag van vandaag ietwat omstreden is…

Verre van foutloos, een historische atlas voor het leven

Toen ik in 2009 de eerste druk van de Historischer Atlas der antiken Welt aanschafte, voelde ik me ronduit bedrogen, omdat de prijs tussentijds was verhoogd tot het lieve sommetje van € 225,-. Toen ik vervolgens een grote fout in het boek aantrof, was mijn humeur helemaal verziekt. De nieuwe Histori…

Een volmaakt boek over de Dode Zeerollen

Ik moet een jaar of acht, tien zijn geweest toen ik Piet Prins’ kinderboek Joesoef vindt een grote schat las. De titelheld was een bedoeïenenjongen wiens vrienden in de grotten bij de Dode Zee oude boekrollen vonden, die ze verkochten aan westerse bezoekers. Zo werden ze schatrijk. Joesoe…

Europese avonturiers en Ottomaanse geleerden

Een harem bij de oude Perzen? Had Oliver Stone bij het maken van zijn speelfilm Alexander maar een historisch adviseur gehad die Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire had gelezen. De vijftien essays uit de bundel belichten een niet onbekend verhaal, namelijk hoe het Wes…

Oude steden mooi beschreven

De mensheid kan, zoals Rudyard Kipling eens zei, worden verdeeld in twee groepen: zij die reizen en zij die het niet doen. De reizigers kun je weer indelen in degenen die het allemaal gewoon over zich heen laten komen en degenen die er behoefte aan voelen hun ervaringen te documenteren. De een - Rut…

Een archeologische parodie

De oudheidkundige disciplines hebben het moeilijk. Archeologische persberichten staan vol onjuiste informatie, classici negeren de sociale wetenschappen, oudhistorici worden belaagd door zelfbenoemde geschiedschrijvers. Er komt steeds meer desinformatie in omloop. De opgraver van het Forum Romanum, …

Een andere Ander?

Rethinking the Other in Antiquity is een boeiend boek. En dat is opvallend, want de Amerikaanse oudhistoricus Erich Gruen stelt de verkeerde vraag en geeft daarop vervolgens een incompleet antwoord. De behandelde materie is echter zo rijk dat het boek toch geslaagd mag heten.
Eerst de verkeerde vraag…

Twijfelachtige dingen, geloofwaardiger dan de waarheid

Het is wat omineus als de ik-figuur van een boek zichzelf aan de lezer voorstelt als handelaar in koffie, wonend op de Lauriergracht, no. 37. De verteller zal dan wel ’s Neêrlands alter ego zijn, Batavus Droogstoppel: bevooroordeeld, zelfvoldaan, xenofoob en moralistisch. De schrijver blijkt echter …

Joods, of ze wilden of niet

Wetenschapsjournalist Theo Toebosch woont vier blokken van mij vandaan. Ik kom hem op straat wel eens tegen. We zullen twee of drie keer hebben geluncht. Ik mag dus niet beweren dat ik onbevooroordeeld ben begonnen aan zijn boek over de familie Josephus Jitta, Uitverkoren zondebokken. Toch denk ik d…

Tweede kansen

Als ik u zeg dat Mia is getrouwd met Eibert en dat deze scharrelt met Moniek, als ik over laatstgenoemde vertel dat ze beweert zwanger te zijn van Ferdinand, die nog verliefd is op Orli maar een kind heeft met Ex, als ik toelicht dat Ex inmiddels weliswaar een relatie heeft met Wim maar dat ze o…

Een monument voor het Verzet

Het zou overdreven zijn te zeggen dat Jacques Presser (1899-1970) de grootste Nederlandse historicus van de twintigste eeuw was, maar hij was wel degene met de beste pen. Die benutte hij niet alleen voor wetenschappelijk publicaties als Napoleon (1946), maar ook voor literaire werken als De nacht va…

Inscripties om mee te koketteren

Je hoeft de Tiberstad niet bezocht te hebben om tenminste één standaardfrase uit de Romeinse inscripties te kennen: SPQR, Senatus PopulusQue Romanus, ‘Romeinse Senaat en Volksvergadering’. Een andere uitdrukking met meer dan lokale bekendheid is Pontifex Maximus: de aanduid…

Leesfragment

Oudheidkunde is een wetenschap

30 november in onze boekhandels: Jona Lenderings nieuwe boek Oudheidkunde is een wetenschap. En dat mag je ook best eens uitleggen. Vanzelfsprekend legt Lendering het weer overtuigend uit, en vandaag publiceren we zijn hoofdstuk over de speculatieve theorie van Christoph Luxenberg voor, aangepast vo…

Hannibal in de Alpen

18 januari verschijnt het nieuwe boek van Jona Lendering, Hannibal in de Alpen. Lees bij ons de Inleiding, en bekijk de filmpjes ter plaatse van Lendering.

In het najaar van 218 v.Chr. trekt de Karthaagse veldheer Hannibal in vijftien dagen over de Alpen. Zijn vijanden, de Romeinen, waren hier nauw…

De vergeten oorlog

8 maart verschijnt het nieuwe boek van Jona Lendering, De vergeten oorlog. Wij publiceren voor.

In De vergeten oorlog behandelt Jona Lendering de Eerste Punische Oorlog (264-241 v.Chr.). Bij het woord ‘Karthago’ denken we meestal aan Hannibal met zijn olifanten, ergens op een besneeuwde Alpenpas. H…

Bedrieglijk echt

24 maart verschijnt het nieuwe boek van Jona Lendering, Bedrieglijk echt. Over oude papyri en moderne controverses. Lees bij ons een fragment. 

In Bedrieglijk echt beschrijft Jona Lendering de wedloop tussen wetenschap en vervalsers in de papyrologie. Veel romantischer dan papyrologie kan wetenscha…

Xerxes in Griekenland

3 december verschijnt het nieuwe boek van Jona Lendering, Xerxes in Griekenland. De mythische oorlog tussen Oost en West. Wij publiceren voor!

Jona Lendering vertelt in Xerxes in Griekenland het verhaal van een grote historische confrontatie: de Perzische Oorlog. In het Oosten woonden arrogante des…

pro-mbooks1 : athenaeum